In Nederland zijn er verschillende soorten energiecontracten beschikbaar: vast, variabel, dynamisch, zakelijk en clickcontracten. In dit artikel kijken we naar alle soorten energiecontracten voor beide consumenten en bedrijven.
Alle type energiecontracten in Nederland
In Nederland hebben we de volgende type energiecontracten maar je kunt ze verdelen in twee groepen: Zakelijk contracten en Consumentcontracten.
Energiecontracten voor consumenten
Vast energiecontract. Bij dit energiecontract heb je een vaste looptijd tegen vaste tarieven. Tijdens de looptijd van een vast energiecontract mogen de leveringstarieven niet gewijzigd worden. De looptijd van een vast contract kan erg verschillen. De meeste vaste contracten zijn voor 1 of meerde jaren, maar recent zijn er ook vaste contracten van 6 maanden beschikbaar. Wanneer de looptijd van een vast contract is verlopen wordt door de leverancier het vaste energiecontract omgezet in een variabel energiecontract.
Volgens cijfers van de Autoriteit Consument en Markt (ACM) namen vorige jaar bestond ongeveer 44% van alle stroom en gascontracten in Nederland uit vaste contracten.
Variabel energiecontract. Dit is momenteel het meest voorkomende energiecontract in Nederland. Volgens cijfers van het ACM heeft meer dan 56% van Nederland een variabiel energiecontract. Bij een variabel energiecontract heb je een contract voor onbepaalde tijd. Dit contract heeft dus geen einddatum en heeft tarieven die meerdere keren per jaar kunnen veranderen.
Voor de energiecrisis was er een mondeling afspraak waarin energieleveranciers maximaal 2 keer per jaar de tarieven van hun variabele contracten op 1 juli en 1 januari zouden verhogen. Momenteel zien we dat meerdere leveranciers nu bijna maandelijks de tarieven aanpassen. De energieleverancier mag dit doen omdat de energiecrisis een ‘onvoorziene marktomstandigheid’ is.
Dynamische energiecontracten (flexibele energiecontracten). Dynamische energiecontracten worden steeds populairder door de lagere tarieven en inzicht wanneer het handig is om energie te verbruiken. Bij een dynamisch energiecontract (APX/ENDEX contract) kunnen de energietarieven per uur veranderen. Dit komt doordat de energietarieven bij dit soort energiecontracten gekoppeld zijn aan de prijzen op de spotmarkt. Hier wordt de energie verhandeld voor de komende dag.
Uit onderzoek van de Vereniging van Dynamische Energieleveranciers (VVDE) blijkt dat in 2022 huishouden met een dynamische energiecontract 25% goedkoper waren voor gas in vergelijking met een variabel contract.
Op de spotmarkt is het zo dat hoe meer vraag er is hoe hoger de prijs oploopt. De stroomprijs verschilt per uur en de gasprijs verandert ieder dag om 6 uur ochtends.
Bij een dynamisch energiecontract heeft de leverancier meestal een app die hun klanten inzicht geeft op de prijzen per uur zodat klanten op voordelige momenten energie kunnen verbruiken of op dure moment juist kunnen besparen. Momenteel zijn er in Nederland 13 dynamische energieleveranciers.
Variaties op energiecontracten
Bij energiecontracten hoeft de consument niet altijd meteen stroom en gas af te nemen. Er is vaak de keuze uit meerdere variaties zoals een alleen stroom of alleen gas energiecontract.
Alleen stroom: In Nederland kun je ook kiezen voor een alleen stroom contract. Hierbij neemt de klant alleen maar stroom af bij de leverancier. Sommige energieleveranciers zoals Tibber leveren alleen maar losse stroom contracten, maar de meeste leveranciers hebben de optie om een alleen stroom contract te nemen.
Alleen gas: In Nederland heb je ook de mogelijk om bij sommige leveranciers zoals Engie een alleen gas contract te nemen. Hierbij betaalt de klant alleen voor de gasprijzen. In de meeste gevallen zijn alleen gascontracten voordelig wanneer de klant combineert met een goedkoop alleen stroom contract. Toch hebben lang niet alle energieleveranciers een alleen gas contract beschikbaar.
Energiecontracten voor bedrijven
In Nederland zijn er ook aparte energiecontracten die alleen maar voor bedrijven zijn. Zakelijke klanten kunnen soms ook gebruik maken van energiecontracten die voor consumenten beschikbaar zijn. Vooral voor Mkb’ers en freelancers kan het handiger zijn om een energiecontract voor consumenten te nemen.
Vaste energiecontracten zakelijk: In Nederland zijn er vaste energiecontracten beschikbaar die alleen voor zakelijk gebruik zijn. Bedrijven kunnen met een zakelijk energiecontract gebruik maken van een fiscaal voordeel. Doordat je de zakelijk energiekosten als een zakelijke betaling kan aangeven betaal je hierdoor minder belasting. Wel zitten er een aantal eisen aan die je niet bij consumentencontracten ziet.
Bij een zakelijk energiecontract wordt onderscheid gemaakt tussen grootverbruik en klein verbruik. Kleinverbruikers hebben een aansluiting van maximaal 3x80 Ampère voor stroom en een gasmeter tot het type G25. Alles wat hierboven zit wordt gezien als een grootverbruiker.
Bedrijven met klein verbruik hebben een lagere afname waarmee ze kleinere energiepakketten kunnen afsluiten. Grootverbruikers moeten jaarlijks voldoen aan een minimale hoeveelheid. Het voordeel dat wel krijgen in vergelijking met kleingebruikers is dat ze hun energiecontract volledig op maat kunnen opstellen.
Clickcontract. Bij een clickcontract wordt gas en stroom op de lange termijnmarkt en deels op de dagmarkt ingekocht. Deze contracten zijn voor zakelijk gebruik en zijn handig wanneer de klant wil profiteren van de fluctuaties in de energieprijzen. Het bedrijf kan er dan voor kiezen om tijdens een periode waar de energieprijzen gunstig zijn deze prijzen “vast te klikken”. Bedrijven kopen met dit soort contracten energie in om zo de goedkopere tarieven te houden.
Consumenten hebben in Nederland dus momenteel keuze uit 3 verschillende soorten contracten. Grote bedrijven hebben keuze uit 2 verschillende soorten contracten. Kleinere bedrijven hebben iets meer keuze omdat zij vaak een aansluiting hebben die nog onder kleinverbruik valt. Hierdoor hebben ze de optie om ook voor een consumentcontract te kiezen.
